Sztuka Leczenia
Wydanie: 2016, nr 2
Spis treści
Od redakcji
ARTYKUŁY TEORETYCZNE I PRZEGLĄDOWE / THEORETICAL AND REVIEW ARTICLES
Maria Kielar-Turska
Jan Łazowski
Jan Łazowski
Historia i dzień dzisiejszy czasopisma Sztuka Leczenia
The history and the present day of the journal Art of Healing
W artykule przedstawiono dwudziestoletnią historię czasopisma Sztuka Leczenia. Pokazano źródła i cele powołania tego czasopisma. Scharakteryzowano rodzaje rozważanych w artykułach zagadnień, zaznaczając wielodziedzinowe podejście ich autorów. Podkreślono odzwierciedlanie w wypowiedziach autorów aktualnych problemów dotyczących pracy z pacjentem, osiągnięć medycyny, opiekowania się chorym, pomocy fizjoterapeutycznej, psychologicznej, psychoterapii. Przedstawiono także problemy, z jakimi musiał sobie radzić zespół redagujący, aby czasopismo było obecne i dostępne. Analiza zawartości pozwala czytelnikowi poznać wieloaspektowe zajmowanie się dobrostanem fizycznym i psychicznym człowieka przez autorów reprezentujących różne dziedziny nauk medycznych, nauk o zdrowiu, społecznych i humanistycznych.
Zbigniew Tarkowski, Ewa Humeniuk
Jąkanie jako zaburzenie psychosomatyczne
Stuttering as a psychosomatic disorder
Jąkanie jest najczęściej pojmowane jako wada wymowy lub nerwica mowy. W ujęciu systemowym ma ono strukturę składająca się z czynników paralingwistycznych (np. niepłynność mówienia), biologicznych (np. wzmożone napięcie mięśniowe), psychologicznych (np. logofobia) oraz społecznych (np. stres komunikacyjny). Nie rozstrzygnięto, czy jąkanie jest wadą, zaburzeniem czy chorobą. Naszym zdaniem spełnia ono kryteria rozpoznawania syndromu psychosomatycznego. Takie spojrzenie na jąkanie zmienia podejście do jego diagnozy i terapii.
Krzysztof Mudyń
Potęga i mądrość empatii. Porozumienie bez przemocy Marshalla B. Rosenberga i jego koncepcja natury ludzkiej
The power and wisdom of empathy. Marshall B. Rosenberg’s Nonviolent Communication and his concept of human nature
W prezentowanym tekście autor stara się przybliżyć koncepcję porozumienia bez przemocy M. Rosenberga poprzez częściową rekonstrukcję jego założeń dotyczących natury człowieka oraz rozszerzenie kontekstu rozważań o pokrewne koncepcje lub propozycje innych autorów, m.in. przedstawicieli tzw. psychologii humanistycznej. Drugim celem tekstu jest przedyskutowanie sposobu rozumienia kluczowego dla tej koncepcji pojęcia empatii (empatycznego kontaktu) przez Rosenberga. Autor stara się wyeksponować uniwersalność oraz społeczne walory tej koncepcji w kontekście wyzwań i zagrożeń współczesności, wynikających z wirtualizacji rzeczywistości i mediatyzacji kontaktów międzyludzkich.
Wioletta Polak, Barbara Wiśniowska, Sebastian Polak, Marcin Snoch, Agnieszka Skowron
Metoda wirtualnych pacjentów w nauczaniu farmacji – jak wdrożyć i dlaczego warto
Virtual patient case studies in pharmacy education – how to make it work and worth
Metody dydaktyczne wykorzystujące wirtualnych pacjentów wydają się być idealne do nauki praktycznych umiejętności niezbędnych do świadczenia usług z zakresu opieki farmaceutycznej. Mimo to liczba opublikowanych studiów przypadków szczegółowo opisujących zastosowanie wirtualnych pacjentów w kształceniu studentów farmacji czy podczas kursów w ramach szkolenia ciągłego farmaceutów jest zaskakująco niska. W niniejszej publikacji został opisany proces tworzenia wirtualnego pacjenta jako strategii nauczania. W celu skonstruowania wirtualnego pacjenta wykorzystano platformę Decision Simulation, która służy do zgodnego ze standardami projektowania i udostępniania rozgałęzionych, narracyjnych scenariuszy przypadków. Przygotowany scenariusz przypadku pacjentki z cukrzycą typu 1 został zaprojektowany, aby umożliwić studentom rozwinięcie umiejętności logicznego rozumowania, wyciągania wniosków, uzasadniania i podejmowania decyzji dotyczących pacjentów w bezpiecznym, wirtualnym środowisku. Większość studentów zaangażowanych w testowanie i walidację tej metody uznała ją za bardziej użyteczną i skuteczną niż kurs opieki dostarczany za pomocą tradycyjnej metody nauczania. Bazując na doświadczeniach z przeprowadzonego eksperymentu podjęto decyzję o wdrożeniu wirtualnych pacjentów jako oficjalnego elementu programu studiów studentów farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
PRACE EMPIRYCZNE I DONIESIENIA Z BADAŃ / EMPIRICAL STUDIES AND RESEARCH REPORTS
Anna Pastuszak-Draxler, Barbara Bętkowska-Korpała, Józef Krzysztof Gierowski
Predykcyjna rola strategii regulacji emocji negatywnych i pozytywnych dla symptomów depresji i lęku
The predictive role of negative and positive emotion regulation strategies for depression and anxiety symptoms
W zależności od poziomu funkcjonowania emocjonalnych mechanizmów regulacyjnych ich oddziaływanie może być destruktywne lub też sprzyjające zdrowiu (adaptacyjna i funkcjonalna regulacja emocji). Celem pracy jest analiza predykcyjnej roli strategii regulacji emocji negatywnych i pozytywnych dla nasilenia symptomów depresyjno-lękowych. Badanie przeprowadzono wśród 105 pacjentów leczonych w trybie stacjonarnym w Klinice Psychiatrii i Psychoterapii Bethel w Bilefeldzie w Niemczech. Grupę kontrolną stanowiły 43 osoby zdrowe. Użyto narzędzi z poniższej listy: historia choroby, Krótki Wywiad Diagnostyczny Zaburzeń Psychicznych, Inwentarz Lęku Stanu i Lęku Cechy Spielbergera, Skala Depresji Becka, Kwestionariusz Akceptacji Emocji. Pacjenci różnią się od od osób zdrowych nie tylko nasileniem symptomów depresyjności i lękowości, ale także w zakresie nasilenia strategii regulacji emocji negatywnych i pozytywnych. W badanych grupach różne strategie regulacji emocjonalnej warunkują nasilenie symptomów depresji i lęku: u zdrowych jest to tłumienie i dewaluacja emocji negatywnych, a u pacjentów zarówno tłumienie i dewaluacja, jak i dopuszczanie i akceptacja emocji pozytywnych. Uzyskane wyniki wskazują na istotną rolę regulacji emocjonalnej jako predyktora nasilenia symptomów zaburzeń o charakterze depresyjno-lękowym.
RECENZJE I SPRAWOZDANIA
Henryk Gaertner
Anita Magowska (red.)
Afekty, uczucia i emocje w różnych perspektywach
Anita Magowska (red.)
Passions, feelings and emotions from different points of view
Przewodnicząca i Zarząd Sekcji Psychologii Zdrowia
Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Jubileusz 25-lecia Sekcji Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego
Jubilee of the 25th anniversary – Health Psychology Section of Polish Psychological Association
Marta Chojnacka-Kuraś, Antonina Doroszewska
Sprawozdanie z I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Komunikacja w medycynie”
Report of the First National Scientific Conference “Communication in Medicine”
LISTY DO REDAKCJI, POLEMIKI I WSPOMNIENIA / LETTERS TO EDITOR, POLEMICS AND MEMOIRS
Henryk Gaertner