Sztuka Leczenia

Wydanie: 1/2019 (tom 34)

Spis treści

Od redakcji

PRACE EMPIRYCZNE I DONIESIENIA Z BADAŃ / EMPIRICAL STUDIES AND RESEARCH REPORTS

Wyniki odległe operacji przepuklin pachwinowych metodą TEP

Long term outcome of totally extraperitoneal hernia repair without mesh fixation

Wstęp: Plastyka przepukliny pachwinowej metodą TEP bez mocowania siatki jest skuteczną metodą leczenia obarczoną niskim odsetkiem nawrotów i niskim odsetkiem pacjentów z bólem przewlekłym. Niniejsze badanie ma na celu ocenę jakości życia i odsetka nawrotów u pacjentów poddanych plastyce metodą TEP bez mocowania siatki ze średnim pooperacyjnym czasem obserwacji wynoszącym 61 miesięcy (5 lat).

Introduction: Hernia repair using the TEP method without mesh fixation is an effective way of treatment with low recurrence rate and small number of patients with chronic pain post surgery. This study aims to asses the quality of life and the number of recurrent hernia in patients treated with the TEP method without mesh fixation with a mean follow-up of 61 months (5 years)

ARTYKUŁY TEORETYCZNE I PRZEGLĄDOWE / THEORETICAL AND REVIEW ARTICLES

Wybrane systemy ochrony zdrowia krajów Bliskiego Wschodu – komparatywny przegląd rozwiązań natury antropologicznej, organizacyjnej oraz technicznej

Selected healthcare systems of the Middle East – a comparative overview of cultural and technical approaches and their organisation

Świat zmalał – obecnie nie można już mieć co do tego wątpliwości. Otwarte granice, mieszanie się kultur, wyznań, historii, ludzi ze skrajnie różnych populacji stało się niezaprzeczalnym faktem. Jaki wpływ będzie miało to na europejską medycynę? Czy jesteśmy w stanie podołać natłokowi różnorodności, nie tracąc przy tym humanizmu, empatii, ale i profesjonalizmu czy efektywności?

“Healthcare in the Middle East” is not a commonly used phrase. Seldom does it evoke trust or confidence among medical professionals. Despite this, is there anything we could possibly learn from these newly-established medical systems that were developed using approaches and culture entirely different from our own?

Czatboty jako wyzwanie etyczne dla współczesnej psychoterapii

Chatbots as an ethical challenge for contemporary psychotherapy

Postęp technologiczny, a zwłaszcza rozwój cyfrowych mediów i sztucznej inteligencji, ma wpływ na wiele strategicznych obszarów komunikacji międzyludzkiej i usług terapeutycznych. Pojawienie się botów, czyli programów wykorzystujących sztuczną inteligencję, w obszarze psychoterapii stawia przed badaczami i praktykami nowe wyzwania etyczne. Wydaje się w tym kontekście istotne podjęcie refleksji nad istotą psycho­terapii oraz możliwością zastosowania nowych rozwiązań w kontekście interdyscyplinarnych dyskusji nad posthumanizmem, transhumanizmem i postczłowiekiem.

Technological progress, especially the development of digital media and artificial intelligence, affect many strategic areas of interpersonal communication and therapeutic services. The emergence of bots or programs using artificial intelligence in the field of psychotherapy, presents new ethical challenges to researchers and practitioners. In this context, it seems important to reflect on the essence of psychotherapy and the possibility of applying these new solutions in the context of interdisciplinary discussions on posthumanism, transhumanism and posthuman.

Chatbots as an ethical challenge for contemporary psychotherapy

Czatboty jako wyzwanie etyczne dla współczesnej psychoterapii

Technological progress, especially the development of digital media and artificial intelligence, affect many strategic areas of interpersonal communication and therapeutic services. The emergence of bots or programs using artificial intelligence in the field of psychotherapy, presents new ethical challenges to researchers and practitioners. In this context, it seems important to reflect on the essence of psychotherapy and the possibility of applying these new solutions in the context of interdisciplinary discussions on posthumanism, transhumanism and posthuman.

Postęp technologiczny, a zwłaszcza rozwój cyfrowych mediów i sztucznej inteligencji, ma wpływ na wiele strategicznych obszarów komunikacji międzyludzkiej i usług terapeutycznych. Pojawienie się botów, czyli programów wykorzystujących sztuczną inteligencję, w obszarze psychoterapii stawia przed badaczami i praktykami nowe wyzwania etyczne. Wydaje się w tym kontekście istotne podjęcie refleksji nad istotą psycho­terapii oraz możliwością zastosowania nowych rozwiązań w kontekście interdyscyplinarnych dyskusji nad posthumanizmem, transhumanizmem i postczłowiekiem.

Efekt nocebo a świadoma zgoda i informowanie pacjenta

Nocebo effect vs. informed consent and information to the patient

Świadoma zgoda pacjenta wobec proponowanych mu działań jest wyrazem poszanowania jego autonomii i stanowi podstawę praktykowania współczesnej opieki medycznej. Jednym z kluczowych elementów koniecznych do wyrażenia świadomej zgody jest udzielenie pacjentowi wyczerpujących wiadomości dotyczących proponowanego postępowania, obejmujących również potencjalne zagrożenia, ryzyko i efekty uboczne. Przekazanie tych informacji może wiązać się z ryzykiem wystąpienia u pacjenta efektu nocebo. Efekt ten dotyczy sytuacji, w których dochodzi do pogorszenia funkcjonowania człowieka pod wpływem stosowania obojętnego środka lub działań, ale także podejmowanych między nim a personelem medycznym interakcji. Efekt ten oznacza także taką sytuację zdrowotną pacjenta, w której osiągnięty rezultat jest odmienny od oczekiwanego i jednocześnie jest rezultatem niekorzystnym.

Informed consent from the patient to the interventions proposed to them is an expression of respect for their autonomy and it constitutes the basis for practicing contemporary medical care. One of the key elements required to express informed consent is to provide the patient with comprehensive information about the procedure offered to them, including potential threats, risks and side effects. Transmission of such information may involve the risk of the nocebo effect in the patient. The nocebo effect refers not only to situations in which the man’s functioning deteriorates due to the application of an inert agent or actions, but also to the interaction between the patient and the medical staff. This effect also means the patient’s health condition in which the result achieved is different from the expected, and at the same time, this is a negative result.

Poród przedwczesny – etiopatogeneza i leczenie

Preterm delivery – etiopathogenesis and treatment

Poród przedwczesny to zakończenie ciąży po 22., a przed 37. tygodniem ciąży. Częstość występowania porodów przedwczesnych jest bardzo zróżnicowana od 5% w krajach europejskich do 18% w Afryce. Etiopatogeneza przedwczesnego ukończenia ciąży jest wieloczynnikowa i nadal nie w pełni poznana. W pracy omówiono czynniki związane ze wzrostem ryzyka porodu przedwczesnego oraz możliwe metody postępowania w celu zapobiegania występowania porodu przedwczesnego. Przedstawiono postępowanie położnicze i leczenie z uwzględnieniem schematów stosowania leków tokolitycznych oraz glikokortykosteroidów zgodnie z obecnymi rekomendacjami.

Preterm delivery is a delivery after 22 and before 37 weeks gestation. The incidence of preterm delivery is very diverse from 5% in European countries to 18% in Africa.The etiopathogenesis of preterm delivery is multifactorial and still not fully understood. The article presents factors related to the increased risk of preterm delivery and possible methods of treatment to prevent the occurrence of preterm delivery. It also present obstetric behavior and treatment including patterns of tocolytic and glucocorticoid treatment taking into account recommendations.

Preterm delivery – etiopathogenesis and treatment

Poród przedwczesny – etiopatogeneza i leczenie

Preterm delivery is a delivery after 22 and before 37 weeks gestation. The incidence of preterm delivery is very diverse from 5% in European countries to 18% in Africa.The etiopathogenesis of preterm delivery is multifactorial and still not fully understood. The article presents factors related to the increased risk of preterm delivery and possible methods of treatment to prevent the occurrence of preterm delivery. It also present obstetric behavior and treatment including patterns of tocolytic and glucocorticoid treatment taking into account recommendations.

Poród przedwczesny to zakończenie ciąży po 22., a przed 37. tygodniem ciąży. Częstość występowania porodów przedwczesnych jest bardzo zróżnicowana od 5% w krajach europejskich do 18% w Afryce. Etiopatogeneza przedwczesnego ukończenia ciąży jest wieloczynnikowa i nadal nie w pełni poznana. W pracy omówiono czynniki związane ze wzrostem ryzyka porodu przedwczesnego oraz możliwe metody postępowania w celu zapobiegania występowania porodu przedwczesnego. Przedstawiono postępowanie położnicze i leczenie z uwzględnieniem schematów stosowania leków tokolitycznych oraz glikokortykosteroidów zgodnie z obecnymi rekomendacjami.

Aktywność fizyczna kobiet w ciąży, w trakcie porodu oraz połogu

Physical activity during the pregnancy, labour and puerperium

Podstawowy element zdrowego stylu życia stanowi aktywność fizyczna. Wraz z rozwojem medycyny diametralnie zmieniło się podejście do aktywności w ciąży, podczas porodu oraz połogu. Celem niniejszej pracy jest pokazanie korzystnego wpływu podejmowania aktywności ruchowej na ciężarną, rodzącą, położnicę oraz zaprezentowanie możliwych form aktywności ruchowej wraz z przykładowymi ćwiczeniami.
Wysiłek fizyczny pozwala na utrzymanie sprawności ruchowej, zapobiega nadmiernemu przyrostowi masy ciała i dolegliwościom ze strony aparatu ruchu. Podejmowanie aktywności fizycznej na każdym etapie życia kobiety, szczególnie jednak w okresie koncepcyjnym, ma pozytywny wpływ na jakość życia kobiet po porodzie i zakończonym połogu.

Physical activity is the basic element of a healthy lifestyle. Through the development of medicine, physical activity during pregnancy, delivery and puerperium has changed diametrically The main aim of this study is to show the beneficial effect of undertaking physical activity on a woman during pregnancy, labour, and puerperium and to present possible forms of physical activity with examples.
Physical activity allows maintain mobility, prevent excessive weight gain and ailments of the musculoskeletal system. Taking physical activity at every stage of a woman’s life, especially in the conceptual period, has a positive impact on the quality of life of women after childbirth and completed puerperium

Rehabilitacja w ciąży… i boli mniej

Rehabilitation in pregnancy… and less pain

Ciąża jest okresem burzliwych przemian w ciele kobiety. Dochodzi wówczas do znaczących zmian hormonalnych, anatomicznych i biomechanicznych w całym organizmie. W wyniku powiększającej się macicy następuje przemieszczenie lokalizacji środka ciężkości. Objawia się to między innymi zwiększeniem przodopochylenia miednicy, a także zmianą postawy ciała. Na skutek destabilizacji mięśniowo-więzadłowej dochodzi do ograniczenia ruchomości stawów biodrowych oraz dolegliwości bólowych o różnej lokalizacji i nasileniu. Jedną z przyczyn osłabienia mięśni jest nadmierny przyrost masy ciała. Regularna aktywność ruchowa, a w szczególności ćwiczenia ogólno­usprawniające w znacznym stopniu wpływają na poprawę kondycji fizycznej i psychicznej. Pacjentki wzmacniające mięśnie tułowia i kończyn dolnych przygotowują się do sprawniejszej akcji porodowej. Dodatkowo poprawiona wydolność odcinka lędźwiowego kręgosłupa pozwala na zminimalizowanie dolegliwości bólowych przy czynnościach dnia codziennego. Nauka prawidłowej wentylacji płuc umożliwia kontrolowanie oddechu podczas porodu.

Pregnancy is a period of turbulent changes in the woman’s body. Then there are significant hormonal, anatomical and biomechanical changes throughout the body. As a result of the growing uterus, the location of the center of gravity changes. This is manifested, among other things, by increased pelvic anteversion, as well as a change in body posture. As a result of muscular-ligamental destabilization, there is a limitation of the mobility of the hip joints and pain with different location and severity. One of the causes of muscle weakness is excessive weight gain. Regular physical activity, and in particular general fitness exercises, significantly improve physical and mental condition. Patients strengthening the muscles of the trunk and lower limbs are preparing for a more efficient delivery. In addition, the improved efficiency of the lumbar spine allows to minimize pain complaints during daily activities. Learning proper lung ventilation allows to control breathing during delivery.

Skutki neurologiczne i psychologiczne w zespole dziecka potrząsanego (Shaken Baby Syndrome)

Neurological and psychological effects in Shaken Baby Syndrome

Pierwszy polski opis syndromu dziecka maltretowanego (Battered Child Syndrom) pochodzi z początku XX wieku. Jednak dopiero na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych stworzono systematyczną definicję tego rozpoznania, wyłaniając osobno zespół dziecka potrząsanego (Shaken Baby Syndrome). Osiowym obrazem zespołu są, poza innymi obrażeniami, poważne uszkodzenia w obrębie OUN. W niniejszym artykule opisano najczęstszy obraz tych obrażeń i mechanizm ich powstawania. Omówiono także długotrwałe deficyty neurologiczne, neuropsychologiczne i psychiatryczne, które mogą być skutkiem urazów głowy w wyniku przemocy. Autorzy skupili się na symptomach, które mogą sugerować zespół postrząsania i powinny wzbudzać czujność lekarza badającego dziecko. Wobec braku możliwości zebrania wywiadu od samego dziecka, podkreślono znaczenie zarówno uważnego badania ogólnego i neurologicznego, jak i rzetelnego wywiadu psychologicznego z rodzicami.

The first Polish description of Battered Child Syndrome hails from the beginning of the 20th century, however it was not until the late 1970’s and early 1980’s that a systematic definition of the diagnosis was formed, with the creation of a separate entity: Shaken Baby Syndrome. This is identified by the presence of serious damage to the central nervous system in conjunction with other characteristic injuries. This article describes the most common presentation of these injuries and their causative mechanisms and discusses the possible long-term neurological, neuropsychological and psychiatric sequelae of abusive head trauma in children. The authors focus on those symptoms which suggest Shaken Baby Syndrome and which should alert the examining physician to the possibility of child abuse. In light of the fact that the child is unable to provide a verbal history the necessity of conducting a thorough general and neurological medical assessment is stressed, as well as the importance of obtaining a detailed psychological assessment from the parents/carers of the child.

RECENZJE I SPRAWOZDANIA

Sprawozdanie z Sympozjum Ból i cierpienie 2019

Report of the Symposium Pain and Suffering 2019

Sprawozdanie z Warszawskiego Sympozjum Balintowskiego 2019 w Zakroczymiu

Report of the Balint’s Warsaw Symposium 2019 in Zakroczym

LISTY DO REDAKCJI, POLEMIKI I WSPOMNIENIA / LETTERS TO EDITOR, POLEMICS AND MEMOIRS

Znaczenie wsparcia rodzinnego w praktyce lekarskiej

The importance of family support in medical practice

Wskazówki dla Autorów

Guidelines for Authors