Wydanie 2020/2 (tom 35) / Issue 2020/2 (vol. 35)
Francisco Goya, Vincent van Gogh, Edvard Munch – świat urojony w twórczości wybitnych artystów malarzy
Francisco Goya, Vincent van Gogh i Edvard Munch (romantyzm, impresjonizm i ekspresjonizm) to wybitni malarze, których najsłynniejsze obrazy znane są na całym świecie. Sukces zawdzięczają odważnemu przełamywaniu schematów na gruncie artystycznym. Wszystkie trzy postacie łączy malarstwo oraz szaleństwo. Van Gogh cierpiał na schizofrenię, ataki paniki i manii prześladowczej. Zmagał się z nadużywaniem tytoniu i alkoholu. Munch był dotknięty przez depresję i zaburzenia nerwicowe, choroby psychiczne występowały również w jego rodzinie. Obaj leczyli się w szpitalach psychiatrycznych. Z kolei Goya przeszedł udar mózgu, a pod koniec życia, całkowicie głuchy, odizolował się od świata w murach swojej posiadłości. Ponadto wszyscy trzej byli stale narażeni na zatrucie ołowiem oraz oparami farb. Zarówno choroby psychiczne, jak i organiczne odcisnęły piętno na ich twórczości i powinny stanowić integralny element interpretacji ich dzieł.
Słowa kluczowe: choroby psychiczne, świat urojony, Fransisco Goya, Vincent van Gogh, Edvard Munch
Francisco Goya, Vincent van Gogh, Edvard Munch – the imaginary world in the work of eminent painters
Francisco Goya, Vincent van Gogh and Edvard Munch – romanticism, impressionism and expressionism, were outstanding painters whose most famous paintings are known all over the world. They owe their success to courageous breaking patterns in artistic terms. All three characters are connected by painting and madness. Van Gogh suffered from schizophrenia, panic attacks and obsessions. He was struggling with tobacco and alcohol abuse. Munch was affected by depression and neurotic disorders, mental illness also occurred in his family. Both were treated in psychiatric hospitals. Goya underwent a stroke and at the end of his life he was completely deaf. He isolated himself from the world within the walls of his estate. In addition, all three artists were constantly exposed to lead poisoning and paint fumes. Both mental and organic diseases left their mark on their work and should be an integral element in the interpretation of their works.
Keywords: mental diseases, imaginary world, Francisco Goya, Vincent van Gogh, Edvard Munch
